Kazan Dönüşümü Nedir ?
Günümüzde kazan dönüşümlerinin fazlaca büyük bir nedeni, katı yada likit yakıt türlerinden organik gaza dönüşüm şeklindedir. Fosil yakıtların gerek çevreci olmayışı gerek kullanımında yaşanmış olan zorluklar gerek ise daha yüksek maliyetli olmaları nedeniyle, günümüz teknolojisinin ve dönemin bir gereği olarak bir çok fosil yakıt kazanı, organik gaz kazanına dönüştürülmektedir. Bu yazımızda dönüşüm yapılırken nelere dikkat edilmesi gerektiği ve bu dönüşümün iyi mi yapıldığı üstünde duracağız. Siz de her türlü kazan dönüşümünüz için yada kazan ihtiyacımız için bizi arayabilir, kazan dönüşümü ve kazan ihtiyaçlarınızda fiyatlarımızı öğrenmek için firmamız ile iletişime geçebilirsiniz. Ülkemizde yakıt cinsinin çeşitliliği ve uzun senelerdir kazan yapım edebiliyor olmamız neticesinde fazlaca muhtelif kazanlar bulunmaktadır. Evlerde kullanılan hem likit yakıt, hem kömür yakılabilen yarım silindirik kazanlar, silindirik sıcak su ve buğu kazanları, su borulu kazanlar, fabrikaların artıklarını yakmada da kullandığı ön ocaklı hususi kazanlar, mekanik kömür kazanları şeklinde kazanlar bunlardan başlıcalarıdır. Aslına bakılacak olursa verim ve kapasite üstünde durulmadığı taktirde her yakıt yakılabilmektedir. Ancak bu ne bereketli ne de sıhhatli olacak bir durumdur. Aynı zamanda çağımızın gerektirdiği ekonomik gereksinimler ve muhit kirliliğine vermemiz ihtiyaç duyulan ehemmiyet göz önüne alınırsa doğru yakıtı doğru kazan tipinde yakmak fazlaca önemlidir.Günümüzde kazan dönüşümü en fazlaca katı yada likit yakıtlı işe çalışan kazanların doğalgaz kullanımına dönmesi gibi olmaktadır.
Kullanılan fosil yakıtların çevreci olmaması ve daha yüksek maliyetlerin ödenmesi bakımından günümüz teknolojisinin bir gereği olarak doğalgaz kullanımına dönüştürülmesi laf konuşudur. Bu tatbik hem de maliyetleri düşürüp çevreye salınan sağlıksız gaz miktarını da azaltmaktadır. Aynı zamanda yeni sistem kazanlar hem bina içi kirlilikten hemde yer kaplayan dev gibi eski kazanlarda kurtulmanızı sağlıyor. Sessiz emek harcaması ve kumanda panelleri ile test edilmesi yardımıyla oturduğunuz yerden kazan dairesini test edebiliyorsunuz ve ayarlarını değiştirebiliyorsunuz. Bazı kazanlarda kumanda üstünden haftalık ve aylık emek harcama programlarını hazırlayıp tekrar kazan dairesini bile görmemeniz olası hale gelmiştir. Tabi ki bereketlilik ve düşük satmaca mevzusunda da yeni teknoloji kazanlar eski kazanlara nazaran ciddi derecede tasarruflu oluyor. “Neden?” diye sorar iseniz şöyle açıklayabiliriz; eski kazanlarda modülasyon yok bu da direk tüketimi etkileyen bir maddedir. Frekans kontrollü pompaların olmaması da sıcaklığı istediğimiz şeklinde dağıtmamıza olanak vermiyor ve ciddi elektrik harcıyorlar. Ve en son ısı kontrolünün olamamasından ötürü birtakım binalarda kış gününde insanların fazla sıcaktan camları açarak oturduklarını görüyoruz burada da harcadığımız paraları camdan sokağa atmış oluyoruz.
Kazan Dönüşümü Nedir ?
Doğalgaz muhit dostu bir yakıt olması sebebiyle kazanın dönüşümü çevreye zararı dokunan gaz salınımının bir nebze de olsa önüne geçilmesine destek olacaktır. Katı yakıtlı kazanlarda olduğu benzer biçimde depolama ve nakliye benzer biçimde maliyetlere katlanmak zorunda kalmazsınız. Kullanacağınız yakıtın kalitesi her vakit durağan duracak ve herhangi bir ön hazırlık olmaksızın kullanabileceksiniz. Yoğuşmalı kazan kullanıldığı taktirde baca gazından da enerji elde edilir ve tutum sağlanabilir. Sistem fazlaca süratli bir halde sıcaklık üretir.Dönüşüm yapılmadan ilkin yetkili bir şirket ile görüşülmeli ve öneri alınmalıdır. Sizde her türlü kazan dönüşümü işleminiz için bizi arayabilir ve mühendislik hizmetimizden yararlanabilirsiniz. Herhangi bir sistemde dönüşüm sonucu almadan ilkin dikkat edilmesi gerek birtakım hususlar vardır. Doğalgaza dönüştürülmek istenen kazan:Memleketimizde kazan imalatının başlangıcı 55’li yıllara kadar uzanır. Daha ilkin ve kısmen de olsa hemen sonra birçok ülkeden memleketimize kazan gelmiştir. Bu bakımdan, yurdumuzdaki kazanlar gerek yapı, gerekse yaş itibarı ile fazlaca çeşitlidir. ıassa, evlerde kullanılan hem Kömür, hem sıvı yakıt yakmaya elverişli yarım silindirik kazanlar, silindirik sıcak su, yada buğu kazanları, su borulu kazanlar, yapınak artıklarının yakıldığı ön ocaklı hususi kazanlar, kömür yakar mekanik ızgaralı hususi kazanlar bu tiplerden başlıcalarıdır. Herhangi bir yakıt yakılarak sıcaklık üretimi için kullanılan kazanların dizayn edilmiş olduğu yakıtla çalıştırılması esastır. Verim ve kapasite önemsenmediği takdirde her kazanda tüm yakıtlar yakılabilir. Ancak günümüzde gerek ekonomik açıdan gerekse muhit kirliliği yönünden verim ve kapasiteyi düşünmek zorunda olduğumuz malumdur. Daha ilkin hangi yakıtla çalışmış olursa olsun herhangi bir kazanın doğalgaza dönüşmesi ile verim ve kapasite düşmez, tersine artar.
Genelde sıvı yakıtla çalışan, daha yani kazan dizaynı ve imalat tekniğine müsait yapılma kazanlarda doğalgaz yakılması bir mesele yaratmaz. Nitekim, geçen kısa vakit içinde memleketimizde talep eder merkezi sistem ısıtma, talep eder teknolojik sıcaklık üretim amaçlı olsun birçok kazan sistemi doğalgaza dönüşmüş olup halen başarı ile çalışmaktadır. Ancak, herhangi bir kazanda yada tesiste doğalgaza dönüşüm sonucu vermeden, sistemin hali hazırdaki durumunun tesbiti önemlidir. Zira, doğalgaz yakılmak istenen kazan:Bilhassa büyük kapasiteli Isı Santrallarında kazandan ayrı sistemle alakalı öteki teçhizat bilhassa su hazırlama sistemi istenilen özellikte değilse,dönüşümü düşünmemek daha doğrudur. Esas olan kazanın yaşı değil hali hazırdaki durumudur. Bu durumda, dönüşümün, kazanın yenilenmesi ile beraber ele katılımı daha uygundur. Uygun olmayan kazanla fazla yakıt yakılarak devamlılık arzeden işletme giderlerinin artması ve muhit kirliliğine niçin olunması yönünden bu husus fazlaca önemlidir. Dönüşüm sırasında pek fazlaca yerde, talep eder büyük Isı santrallarında, isterse minik apartman kazan dairelerinde olsun buradaki teçhizatın bakımsız, kirli, bozuk ve kazan su yönünden maalesef fazlaca kirli, içerisinin balçık ve kireç tabakası ile kaplı olduğu ortaya çıkmaktadır. Burada, ihtiyaç duyulan temizlik işlemlerinin yapılmasından ayrı olarak sistemin tümü ile gözden geçirilmesi, gerek su yönü ile alakalı gerekse öteki teçhizat ve işletme eksikliğinin giderilmesi ve alakalı normlara uyulması şarttır.Dönüşüm yapılmadan ilkin mümkünse kazan imalatçısı ile görüşülmeli ve tavsiyesi alınmalıdır. Genelde Fuel-Oil yakar kazanlarda gaz yakılması bir mesele yaratmaz. Ancak, gerek kazan imalatçısının, gerekse brülör imalatçısının, görüşü alınarak hareket etmelidir.
Kazan Ne İşe Yarar ?
Dönüşüm yaparken, özellikle sanayi tesislerindeki kazanlarda çift yakıt tercih edilmelidir. Mevcut olan Fuel-Oil tesisi iptal edilmemeli kazana kombi brülör takılarak, duruma gore sıvı yakıt yada gaz yakıt yakılması sağlanmalıdır. – Brülör ayarı gözle değil, gerekli, doğru ölçen, aletlerle yapılmalıdır. Emisyon değerlerine uyulmalıdır. – Ön ocaklı yada mekanik ızgaralı kazanlarda ızgara üzeri (Izgara sökülüp ön ocakta tadilat yapılamıyorsa) ateş tuğlası ile kaplanmalı. Kazan bünyesinde yukarıda belirtilen genel hususlara riayet etmelidir. Kazan dairesinin bizatihi kendisinin de gözden geçirilmesi gerekir. Havalandırma, baca, tenvir ve elektrik tesisatı, alakalı nizamnameler dikkate alınarak gözden geçirilmeli ve düzeltilmelidir.Doğalgazın sıcaklık üretimi için talep eder apartmanlarda olsun isterse büyük kapasiteli sıcaklık santrallarında olsun kullanılmağa başlanması ile sıcaklık üretim ve kullanım tekniğinde kapasite, verim, işletme ekonomisi, muhit kirliliği benzer biçimde kavramlar dönemin gerektirdiği halde kullanılmaya ve tatbikat sahası bulmağa başlamıştır. Memleketimizde sıcaklık enerjisi üretimi için yakılan yakıtın büyük miktarlara, meydana getirilen harcamaların büyük meblağlara eriştiği düşünülürse yukarıdaki kavramlar daha hususi bir ehemmiyet kazanır. Pek çoğumuzun çeşitli vesilelerle duymuş yada okumuş olabileceği benzer biçimde doğalgaza dönüşümün faydalarına başlıklar halinde özetlemek gerekirse değinecek olursak;Brülör büyüklüğü kazana müsait olmalı, brülör büyüklüğü seçiminde ilkel ısıtma devrinden kalan 6000-8000 kcal/hm2 benzer biçimde yüklere gore değil kontrol sonuçları ile de belirlenmiş olan normların kabul etmiş olduğu örneğin 25.000 kcal/hm2 yüke ve ila verime gore hareket edilmelidir. – Tombi tip olarak dönüşüm gerçekçe, daha ilkin Fuel-Oil yakılsa dahi, ikinci yedek sıvı yakıt olarak hafifçe yağın tercih edilmesinin müsait olacağıdır. Zira uzun duruşlardan sonrasında kısa bir süre için sıvı yakıta geçmek fazlaca daha basit olacaktır. Ayrıca, yakın bir gelecekte muayyen kapasitenin altındaki tesislerde Fuel-Oil kullanılması yasaklanabilir yada yatırım maliyeti oldukça yüksek filtras-yon tesisi koşul koşulabilir. Mesela halen bu kapasite sınırı Almanya’da 5 milyon kcal/h’dır. Yeni meydana getirilen tesislerde ikinci yedek yakıt olarak LPG kullanılması da düşünülebilir. Ayrıca, dönüşümde oransal ayarlı brülör kullanılmalı ve Armatürler SINIF A kalitesinde olmalıdır, an buğu kazanları nizamnamesi – 412 ve DİN 4788 benzer biçimde alakalı normlara müsait olarak brülör önündeki armatür grubunda sistemin esişinde nizamnamelere uyulmalıdır. Doğalgaz boru hattında hız 25 m/s’den fazla olmamalıdır. Sistemde mutlaka gaz kaçağı olmamalı ve sistem yangın meydana gelmeyecek halde yapılmalıdır. Gaz kaçağı olursa yada yangın meydana gelirse benzer biçimde düşüncelerle sistem farklı teçhizatla komplike hale getirilmemeli; hele bu aletlere güvenilerek savsak hareket edilmemelidir. Sonuca gelmeden birkaç tesbit üstüne dikkatinizi çekmek istiyorum: Ankara’da ilk başta birtakım bölgelerde mevcut hava gazı hattının kullanılmasından meydana gelen doğalgaz basıncının yetmezliği durumu vardır. Bu vaziyet özellikle pik yük zamanlarında minik brülörlerin devreden çıkmasına niçin olduğu benzer biçimde yanma ayarının bozulmasına da sebep olmaktadır. Ayrıca, bina yapısı dolayısı ile birtakım bölgelerde mevcut gaz basıncı dönüşüme izin vermemektedir. Bu balamdan gaz basıncının bari takriben:
Doğal gaza dönüştürülerek tam kapasite ile çalıştırılan bir tesiste su hazırlama sisteminin ıslah edilmesi ilk baştan ısrarla öneri edilmiş olunmasına karşın tavsiyemize uyulmamış, sadece takriben bir yıl sonrasında temizlenmesi için büyük meblağlar ödenmek niteliğinde kalınmıştır. Bir başka yerde daha azca sayıdaki ve büyüklükteki kazanın yeteceği baştan bildirildiği ve ısrarla üstünde durulduğu biçimde Müessesenin kati talebi üstüne gereğinden iki misli daha çok rakam ve kapasitede kazan ve teçhizat tesis edilmek mecburiyetinde kalınmıştır. İş bitiminde tesis edilenden daha azca rakam ve kapasitedeki kazanın ehil olduğu görülmüştür. Gaz yakılmasında, pratikte teorinin bilakis sıcaklıklar elde edilmektedir. Zira baca gazı sıcaklığı aynı kazan, aynı şartlar ve kapasite için 5-10°C daha düşük olmakta, verim standardize değerlerinden birazcık daha çok olmaktadır. Teorik alev sıcaklığı sıvı yakıtta 2100°C bulunmasına mukabil gazda 1950°C civarındadır. Gaz yakılırken düşük hava fazlalığı ile çalışılması, yakıt havasının daha yüksek değerlere ısıtılabilmesi baca gazı sıcaklığının fazlaca düşük değerlere kadar indirilebilmesi büyük avantajdır. Zararlı madde atışı daha azdır.Yukarıda belirtilen hususlar kuramsal düşünceler olmayıp büyük seviyede çeşitli yapıdaki büyük kapasitelerin dönüşümleri neticesi gözlenen yada tesbit edilen gerçeklerdir. Doğalgazla beraber, kazan ve brülör büyüklüğü seçimi, ekonomik işletme, çevreyi koruma, benzer biçimde mevzularda şimdiye kadar ki duyduklarımızı, durağan fikirlerimizi gözden geçirip hızla gelişen değişen teknolojinin ve dönemin getirmiş olduğu yeniliklere gore hareket etmemiz gerekmektedir. Gerek sistemin ekonomisi, gerekse Milli Servetin muhafazası yönünden bu hareket seçimi kaçınılmazdır. Doğalgaz sıcaklık üretim tekniğinin minik bir parçasıdır, Yani neticede (katı yada sıvı) ötekiler benzer biçimde muayyen kimyasal terkibe haiz olan bir yakıt türüdür. Tam tersi düşünülmesi gerekirken doğalgazla beraber herkez kendisini sıcaklık tekniğinde alakalı ve yetkili görmeğe başlamıştır. Halbuki sıcaklık tekniğinin termodinamik, akışkanlar, mukavemet, döşem dizayn ve teçhizat, yanma tekniği ve kazanlar benzer biçimde pek fazlaca mevzudan meydana geldiği malumdur. Gerek tasarımcı ve yapımcı, gerekse işletmeci olarak bilgili-bil-gisiz, yetkili-yetkisiz her insanın oluşan bu pazarda etkinlik göstermesine, asla düşünülmeyen bir zamanda telafisi fazlaca zor hasarlar, kayıplar meydana gelmesine alakalı kuruluşların kesinlikle mani olmaları gerekir. Bu vaziyet sağlandığı takdirde organik gazla sıcaklık üretimi devamlı uygar bir anlayışla emniyetli ve ekonomik hale gelecektir.